ITESIWAJU LORI EKO IRO EDE YORUBA

AKOLE ISE: ITESIWAJU LORI EKO IRO EDE YORUBA

Apejuwe iro faweli

A le sapejuwe iro faweli ni ona merin wonyi;

1. Ipo ti afase wa
2. Apa kan ara ahon to gbe soke ju lo ninu enu

• Bi apa to ga soke naa se ga to ninu enu

1. Ipo ti ete wa

• Ipo ti afase wa: Afase le gbera soke di ona si imu la.

Iro faweli airanmupe ni a pe nigba ti afase gbe soke – a e e I o o u

Iro faweli aranmupe ni a pe nigba ti afase wa sile – an en in on un

• Ipo ahon: ti a ba pe faweli, apa kan ara ahon maa n gba soke ti yoo su ike mu eny. Bi apa
• Bi apa to ga soke naa se to ninu enu: Eyi ni iwon bi ahon se ga to ninu enu
• Ipo ete: Ipo meji ni ete maa n we ti a ba n pe iro faweli.

Ete le ri perese: Ti ete bari perese awon faweli ti a n pe jade ni, a e e I an en in

Ete le ri roboto: Ti ete ba ri roboto awon iro faweli ti a n pe jade ni, o, u, o, un, on

 

Apejuwe iro faweli airanmupe

• Faweli airanmupe ayanupe (odo), aarin, perese

e-    Faweli airanmupe ahanu diepe (ebake) iwaju, perese

e-    Faweli airanmupe ayanu diepe (ebado) iwaju, perese

• Faweli airanmupe hanupe (oke) iwaju, perese

o-    Faweli airanmupe ahanu diepe (ebake) eyin roboto

o-    Faweli airanmupe ayanu diepe (ebado) eyin roboto

u-    Faweli airanmupe ahanupe (oke) eyin roboto

Apejuwe iro faweli aranmupe

An- Faweli aranmupe ayanupe (odo) aarin perese

En- Faweli aranmupe ayanu diepe (ebado) iwaju perese

In-  Faweli aranmupe ahanupe (oke) iwaju perese

On-                Faweli aranmupe ayanu diepe (ebado) eyin roboto

Un-                Faweli aranmupe ahanupe (oke) eyin roboto

 

 

ATE FAWELI

Iwaju                 aarin                                 eyin                         iwaju            aarin                          eyin

Ahanupe        i                                                                        U                           in

Ahanupe                                                         un

 

Ahanudiepe          e                                                          o

 

en                                   on

Ayanudiepe                e                                               o            Ayanudiepe                                an

Ayanupe                              a                                              Ayanupe

 

 

EKA ISE: ASA

AKOLE ISE: OWE

Owe ni afo to kun fun imo ijinle ogbon ati iriir awon agba.

Owe lesin oro, oro lesin owe, bi oro ba sonu owe ni a fi n wa.

Awon agba n lo owe lati yaju oro to takoko.

 

Orisi owe

Isori marun-un ni a le pin owe Yoruba si. Awon niyi,

• OWE FUN IBAWI:
• Bi omode ba n se bi omode, agba a si maa sibi agba.

ITUNMO: Iwa ogbon lo ye ki a ba lowo agba

• Agba ku wa loja ki ori omo tuntun wo

ITUNMO: Agba je olutona iwa rere fun awon omode ni awujo

• A n gba oromodie lowo iku, o ni won o je ki oun lo ori aatan lo je

ITUNMO: a n pa owe yii fun eni to ba wa ninu ewu kan  ti a si s fun-un to sin fe se ife inu ara re.

 

• OWE FUN IKILO:
• Aguntan to ba ba aja rin a je igbe

ITUNMO: Ti awon agba ba se akiyesi pe enikan n ba eniyan buburu kan rin, won yoo fi owe kilo fun pe ki o yera ki o ma ba a ti ibe ko iwa buburu.

• Alaso ala kii ba elepo sore

ITUNMO: Oniwa rere kii ba eniyan buruku rin

• Ise ni oogun ise

ITUNMO: Eni ba fe segun osi a tepa (mura) mo se

 

• OWE FUN IMORAN
• Agba to ba je ajeeweyin ni yoo ru igba re de ile koko

ITUNMO: Agba to ba hawo ko ni ri omode jise fun oun

• Igi ganganran ma gun ni loju ati okere ni a ti n yee

ITUNMO: Ohun ti o le se akoba fun eniyan ko gbodo ja fara lori re

• Bi ara ile eni ba n je kokoro arinya, bi a ko ba so fun un, here-huru re ko ni je ki a sun loru

ITUNMO: Bi ara ile eni ba n huwa ibaje ti a ko ba so fun un, nigba ti wahala tabi ijiya re ba de yio ta ba ni

 

• OWE FUN ALAYE
• A ni ka je ekuru ko tan ni abo, n se ni a tun n gbon owo re sinu awo tan- n- ganran

ITUNMO:  awon agba maa n pa owe yii bi wahala tabi ede aiyede kan ba sele ti won si n gbiyanju lati yanju re, ti won tun wa se akiyesi pe awon kan fe hu u sita ( awon kan ko fe ki o tan )

• Agba to n sare ninu oja ni, bi nnkan o le, a je pe o n le nnkan

ITUNMO: Eni to n sise karakara mo idi ti oun fi n se loju mejeeji

 

• OWE FUN ISIRI
• Bi ori ba pe nile yoo dire

ITUNMO: Bi iya ba n je eniyan de ibi lo pe o fe bohun, won a maa pa owe yii lati fun un ni isiri pe ojo ola yoo dara

• Pipe ni yoo pe, akololo yoo pe baba

ITUNMO: Ko si ipenija ti eniyan le maa la koja, o le dabi eni pe ko sona abayo sugbon ni ikeyin ireti wa.

 

IWULO OWE

1. Owe maa n je ki a fi ododo oro gun eniyan lara lai ni binu
2. Awon agba n lo owe lati so oro to ba wuwo lati so
3. Owe n gbe ogo ede yo
4. A n lo owe lati fi ba ni wi fun iwa ti ko dara
5. A n lo owe lati kilo iwa ibaje
6. A n lo owe lati fi gbani ni yaju

Awon agba n lo owe lati fi yaju oro to ta koko

 

See also

EKA ISE: EDE

EKA ISE: EDE

Didaruko Faweli

OSE KESAN-AN

AKORI EKO: ITESIWAJU AWON ORISA ILE YORUBA